پیشینه تاریخی

آثار باقیمانده در عهد باستان و دوران حکومت هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان در منطقه کرج گواه این اهمیت است که این ناحیه در روزگاران گذشته از تمدن پیشرفته‌ای برخوردار بوده و همچنین پس از ظهور و رواج اسلام وجود مقابر، امامزاده‌ها و اماکن متبرکه متعدد در این ناحیه نشان دیگری از اهمیت و آبادی آن می‌باشد.

کرج مدتی جزء مازندران و زمانی بخشی از ری بوده‌است و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک محسوب می‌شده‌است. تا پیش از حمله مغول رفت و آمد کاروان‌ها بیشتر از راهی بوده که از طریق سگزآباد و شهریار به ری می‌رفته‌است. از این دوره به بعد راه قزوین – کرج – ری اهمیت بیشتری یافت ولی اهمیت کرج در دوره صفوی به دلیل قرار گرفتن بر سر راه قزوین به تهران و تبریز بیشتر شده و کاروانسراها، پلها و قلعه‌های ایجاد شده در حاشیه این جاده به آن هویت بخشیده‌است.

مقدسی در سده چهارم هجری قمری از کرج به عنوان یکی از روستاهای ری نام برده‌است. در آغاز سده هفتم هجری قمری یاقوت حموی نیز کرج را تابع ری دانسته‌است.
حمدالله مستوفی در سده هشتم هجری قمری در کتاب مشهور خود (نزهة القلوب) کن و کرج را از ولایات تابع طالقان برشمرده و در ذکر رودخانه‌های عراق عجم از کوهرود نام می‌برد که ویژگی‌های آن به طور دقیق قابل تطبیق بر روی رودخانه کرج است.

در سده‌های میانه اسلام و پس از آن به ویژه در عهد آخرین پادشاهان صفوی که تهران مقر حکومتی دربار می‌شود، مسیر قزوین – کرج – تهران مورد توجه قرار می‌گیرد و به احتمال فراوان کاروانسرای صفوی کرج قابل انتساب به همین دوره‌است.

دوره قاجاریه به ویژه عصر فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه کرج به علت همجواری با پایتخت و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی سلطانیه و تبریز مورد توجه سلیمان میرزا قرار گرفت و کاخ سلیمانیه را در انجا ساخت.در همین دوران سپاهیان زیادی از منطقه عبور کرده و یادداشتهایی از خود بر جای نهاده‌اند. در این دوره کرج به عنوان قسمتی از راه اصلی تهران-قزوین شناخته می‌شد. در بیشتر سفرنامه‌های غربی و فارسی به گستردگی از این مکان یاد نشده‌است.

تصویر هوایی از شهر کرج در سال 2010 توسط فضانوردان ماموریت ای‌اس‌اس-23

در سال 1312 هجری شمسی با احداث جاده آسفالته تهران - کرج به سواحل دریای خزر (چالوس) و همچنین احداث جاده‌های غرب کشور (قزوین - همدان - تبریز - زنجان و...)، شهر کرج به یک گلوگاه مهم ارتباطی تبدیل گردید. در دوران پهلوی احداث کارخانجات و تاسیسات صنعتی فراوان حد فاصل تهران - کرج - قزوین و اطراف آن باعث شکوفایی و گسترش روز افزون شهر گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بر سرعت گسترش این کلانشهر هر روزه افزوده می‌گردید تا امروزه که چهره یک شهر به نام و مشهور با کلیه پیشرفت‌های صنعتی، آموزشی، علمی، بهداشتی، تفریحی و... را به خود گرفته، به حدی که چهره چند دهه گذشته آن با چهره کرج امروز غیر قابل مقایسه می‌باشد.